Bakpoeder, baking soda of toch wijnsteenpoeder?

Alles wat je moet weten over bakpoeder, baksoda, gist en wijnsteenpoeder

De meeste baksels hebben een rijsmiddel nodig. Soms heb je genoeg aan eieren, maar meestal moet je nog iets anders toevoegen voor een mooi gerezen baksel. Hiervoor kun je bijvoorbeeld bakpoeder, baking soda (baksoda), gist of wijnsteenpoeder gebruiken. Wat is het verschil tussen deze rijsmiddelen en welke gebruik je wanneer in welk type baksel? Wij vertellen je alles wat je moet weten!

Bakpoeder, baking soda, gist of toch wijnsteenpoeder? Voor zoet gebak gebruik je bijna altijd bakpoeder of baking soda. Bak je brood? Kies dan voor gist om het deeg goed te laten rijzen. Met wijnsteenpoeder maak je mooie meringues en klop je slagroom extra stevig.

De opties

Koekjes, taarten en cakes hebben vaak een beetje extra hulp nodig om luchtig en mooi gerezen uit de oven te komen. Hiervoor heb je verschillende keuzes:

• Bakpoeder

• Baking soda (ook wel bekend als bakzout, baksoda, zuiveringszout of natriumbicarbonaat)

• Gist (verse of gedroogde gist)

• Wijnsteenpoeder

Bakpoeder

Bakpoeder is het meest gebruikte rijsmiddel in Nederland en gebruik je met name in zoete bakrecepten.

Wat is bakpoeder?

Bakpoeder is eigenlijk baksoda gecombineerd met een zuur. Dit zuur activeert de baksoda zodat je baksel mooi rijst. Hierdoor hoef je – in tegenstelling tot bij baking soda – niks meer zelf toe te voegen.

Waar gebruik je bakpoeder voor?

Bakpoeder kun je eigenlijk in alle soorten zoet gebak gebruiken, maar het is vooral geschikt voor het maken van koekjes, taarten en (cup)cakes.

Wist je dit al over bakpoeder?

Vind je achterin de kast een pakje bakpoeder en wil je weten of het nog goed is? Doe dan een beetje bakpoeder in een kommetje met warm water. Gaat het water bubbelen? Dan is het bakpoeder nog prima te gebruiken.

Baking soda

Baking soda is in Nederland wat minder populair dan bakpoeder en wordt vooral in de Britse en Amerikaanse keuken gebruikt. Misschien heb je ook wel eens ingrediënten als bakzout, natriumbicarbonaat, bicarbonaat of zuiveringszout zien staan. Dit zijn allemaal benamingen voor baksoda.

Wat is baksoda?

Baksoda is een ingrediënt van bakpoeder, maar kan dus ook los gebruikt worden. Baking soda bevat nog geen zuur en moet voor gebruik dus nog geactiveerd worden. Het toevoegen van zuur zorgt ervoor dat de baksoda reageert en dat creëert een luchtige structuur.

Waar gebruik je baking soda voor?

Je gebruikt baking soda meestal voor zoete gerechten. Dit ingrediënt vind je vooral in Amerikaanse en Britse recepten, maar is ook te gebruiken voor andere recepten. Bak bijvoorbeeld chewy chocolate chip cookies of gebruik de baking soda voor het bakken van een red velvet cake.

Wist je dit al over baksoda?

In Nederland wordt baksoda met name gebruikt voor zoete recepten. Maar wist je dat je ook brood kunt bakken met baksoda? Vaak voeg je dan bier toe om de baksoda te activeren. Je krijgt daardoor een wat steviger brood dan wanneer je gist gebruikt. Leuk om eens te proberen!

Baking soda of bakpoeder?

Nu je weet wat beide ingrediënten doen, dan snap je misschien al wel dat je de producten ook onderling kunt uitwisselen. Doe je dat, dan moet je er dus wel rekening mee houden dat je bakpoeder gewoon in je beslag kunt gebruiken als rijsmiddel, maar dat je bij het gebruik van baksoda nog een zuur ingrediënt moet toevoegen om dit te activeren. Dit kan bijvoorbeeld citroensap of azijn zijn. Maar bijvoorbeeld ook chocolade of bier bevatten een zuurtje. Houd het recept aan voor het beste resultaat! Maar experimenteer ook vooral zelf eens.

Gist

Gist wordt met name gebruikt voor het bakken van brood en bijvoorbeeld ook voor vlaaien en poffertjes.

Wat is gist?

Gist is een micro-organisme dat gebruikt wordt in bakprocessen, zoals bij het bakken van brood, om het deeg te laten rijzen. Gist zet suikers om in koolstofdioxide en alcohol door een proces genaamd fermentatie. Door het deeg te laten rusten zorgt de koolstofdioxide ervoor dat het deeg uitzet of rijst, wat resulteert in een lichtere en luchtigere textuur van je brood. Gist is verkrijgbaar in verschillende soorten:

• Droge gist (ook verkrijgbaar als instant gist of snelwerkend gist) is te koop in zakjes met genoeg gist voor 500 gram bloem. Deze gist heeft een veel langere houdbaarheidsdatum dan verse gist en hoeft niet vooraf opgelost te worden

• Verse gist bewaar je in de koelkast en is ongeveer twee weken houdbaar. Los de gist eerst op in lauwwarm water of melk en voeg het daarna toe aan de bloem. Verse gist kun je vaak kopen bij de bakker of molen.

Hoe gebruik je gist?

Bak je zelf brood? Kneed dan eerst het deeg goed met de hand of machine en laat het vervolgens rusten. Hierdoor krijgt het gist de tijd om luchtbellen te creëren en rijst het brood goed.

Wijnsteenpoeder

Wijnsteenpoeder, afkomstig uit het wijnmaakproces, is een handig ingrediënt tijdens het bakken. Dit natuurlijke rijsmiddel kan je gebak luchtiger maken, maar zorgt juist ook voor extra stevigheid in bijvoorbeeld meringue of slagroom.

Wat is wijnsteenpoeder?

Wijnsteenpoeder is één van de ingrediënten van bakpoeder waarin het helpt met het rijsproces. Wijnsteenpoeder wordt ook gebruikt voor het opkloppen van eiwitten en slagroom. Het werkt namelijk ook als een natuurlijke slagroomversteviger en geeft eiwitten meer volume. Handig voor bijvoorbeeld meringues!

Hoe gebruik je wijnsteenpoeder?

Ga je binnenkort snoepjes of frosting maken? Voeg dan een beetje wijnsteenpoeder toe tijdens het koken van de suiker. Hierdoor kristalliseert de suiker minder snel en krijg je een betere structuur. Daarnaast kun je met wijnsteekpoeder zelf bakpoeder maken, met bicarbonaat en maismeel.